Türk Silahlı Kuvetlerinde Disiplin Suç ve Cezaları ve Yargı Denetimi Doktora Tez Taslağı Avukatlık Bürosu

TSK’da disiplin suçlarının ağırlığı­na ve disiplin cezası verilebilecek kişinin statüsüne göre yetkili kişi veya kurullar belirlenmiştir[272]. Ancak bu belirleme yapılırken, askerlik hizmetinin özelliği nedeniyle, sivil kurumların aksine, disiplin amirlerinin verebilecekleri cezalar nicelik ve nitelik itibariyle geniş tutulmuştur[273]. Bu nedenle askeri öğrencilerin işleyebileceği disiplin suçları Askeri Ceza Kanunu, Disiplin Mahkemeleri Kanununu ve kendi özel kanunlarında yazılan[232] disiplin suçlarıdır. Siyasi ve ideolojik fiillerinden dolayı ilgili makamlarca aranmakta olan kişilerin Devlet memuru tarafından görev mahallinde giz­lenmesi disiplin suçu sayılmıştır. Nöbet talimatına aykırı hareket etmek suçunun maddi unsuru, nöbet yerini terk veya başka surette nöbet talimatına aykırı hareket etmektir. Bu suç sadece bu iki hareketten birinin yapılması ile oluşur. Maddesine göre cezalandırılabilmesi için sayılan bu seçimlik hareketlerin yapılmasına rağmen hizmetin aksamamış veya maddi bir zararın doğmamış olması gerekmektedir. Şayet maddi bir zarar doğmuş veya hizmet aksamış ise, AsCK’nun 136/1-C. “İçHizK ve Yönetmeliğinde belirtilen nöbet görevlerini yaparken nöbet yerini terk edenler ve başka surette nöbet talimatına aykırı hareket edenler bu fiillerinden dolayı hizmet aksamamış veya maddi bir zarar doğmamışsa 2 aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar” (477 SK m.56) . Maddesi kanuna aykırı emrin yerine getirilmeyeceğini hükme bağlamıştır. Böyle bir emri alan emri yerine getirmez ve durumu üste bildirir.

B) İhale kararında veyasözleşmede belirtilen miktardan eksik malın teslim veya kabul edilmesi. (3) İhaleye fesat karıştırmasonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmişise, ceza yarı oranında artırılır. Zararın meydana gelmiş olduğu sabit olmaklabirlikte miktarının belirlenememiş olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasınıengellemez. (4) Yukarıdaki fıkralardatanımlanan suçlardan dolayı zamanaşımı, evlenmenin iptali kararınınkesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar. (2) Kendisi evli olmamaklabirlikte, evli olduğunu bildiği bir kimse ile evlilik işlemi yaptıran kişi deyukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (4) Bu suçların işlenmesisırasında kişilerin hürriyetinin tahdit edilmesi dolayısıyla ayrıca cezayahükmolunur. (5) Örgüt yöneticileri, örgütünfaaliyeti çerçevesinde işlenen bütün suçlardan dolayı ayrıca fail olarakcezalandırılır. (4) Örgütün faaliyetiçerçevesinde suç işlenmesi hâlinde, ayrıca bu suçlardan dolayı da cezayahükmolunur. (3) Örgütün silâhlı olmasıhâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza dörtte birinden yarısınakadar artırılır.

(8) İdarî yaptırım kararının verildiği işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idarî yargının görev alanına giren kararların da verilmiş olması halinde; idarî yaptırım kararına ilişkin hukuka aykırılık iddiaları bu işlemin iptali talebiyle birlikte idarî yargı merciinde görülür. (5) Eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilebilmesi için fail hakkında idarî para cezası veya başka bir idarî yaptırım kararı verilmiş olması şart değildir. (2) Aynı kabahatin birden fazla işlenmesi halinde her bir kabahatle ilgili olarak ayrı ayrı idarî para cezası verilir. Kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, bu nedenle idarî yaptırım kararı verilinceye kadar fiil tek sayılır. (2) Özel faillik niteliğinin arandığı durumlarda, kabahate iştirak eden ve bu niteliği taşımayan kişi hakkında da fail olarak idarî para cezası verilir. Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, kanunla bir merci, meslek kuruluşlarını veya üst kuruluşlarını faaliyetten men ile yetkilendirilebilir. Bu merciin kararı, yirmidört saat içerisinde görevli hakimin onayına sunulur. Hakim, kararını kırksekiz saat içinde açıklar; aksi halde, bu idari karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.

– (1) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıhükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve tüzükte belirtilen sıkı güvenlikrejimine göre çektirilir. – (1) Suça iştirak için kasten ve hukuka aykırıişlenmiş bir fiilin varlığı yeterlidir. Suçun işlenişine iştirak eden her kişi,diğerinin cezalandırılmasını önleyen kişisel nedenler göz önündebulundurulmaksızın kendi kusurlu fiiline göre cezalandırılır. (2) İradî olarak alınan alkolveya uyuşturucu madde etkisinde suç işleyen kişi hakkında birinci fıkra hükmüuygulanmaz. – (1) Akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilinhukukî anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarakdavranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye cezaverilmez. – (1) Karşı koyamayacağı veya kurtulamayacağıcebir ve şiddet veya muhakkak ve ağır bir korkutma veya tehdit sonucu suçişleyen kimseye ceza verilmez. Bu gibi hâllerde cebir ve şiddet, korkutma vetehdidi kullanan kişi suçun faili sayılır. – (1) Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerdesınırın kast olmaksızın aşılması hâlinde, fiil taksirle işlendiğinde decezalandırılıyorsa, taksirli suç için kanunda yazılı cezanın altıda birindenüçte birine kadarı indirilerek hükmolunur. (8) Geri verme hâlinde, kişi ancak geri verme kararına dayanakteşkil eden suçlardan dolayı yargılanabilir veya mahkûm olduğu ceza infazedilebilir. – (1) Yabancı ülkede Türkiye namına memuriyetveya görev üstlenmiş olup da bundan dolayı bir suç işleyen kimse, bu fiileilişkin olarak yabancı ülkede hakkında mahkûmiyet hükmü verilmiş bulunsa bile,Türkiye’de yeniden yargılanır.

• Örgüt üyeliğinden dolayı verilecek ceza, yapılan yardımın niteliğine göre üçte birine kadar indirilebilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
• Kesinhesap kanunu tasarısı ve genel uygunluk bildiriminin Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiş olması, ilgili yıla ait Sayıştayca sonuçlandırılamamış denetim ve hesap yargılamasını önlemez ve bunların karara bağlandığı anlamına gelmez.
• (4) Bu madde hükümleri ancak aşağıda sayılan suçlarla ilgili olarakuygulanabilir.

Maddesinde düzenlenen hakaret suçunu oluşturmayacak hafif nitelikteki fiiller olarak anlamak yerinde olacaktır[201]. Maddesine göre, memurlar, eşleri, reşit olmayan çocuklarının sürek­li paribahis getiren faaliyetlerini, 15 gün içinde kurumlarına yazılı olarak bildirmek zorundadırlar[183]. Bu yükümlülüğün yerine getiril­memesi, kınama cezasının uygulanmasını gerektirir. Devlet memurlarına verilecek disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiiller 657 SK’nun 125. Çalışmanın niteliği itibariyle ayrıntıya girmeden 657 SK’nun 125. Devlet memurlarının yükümlülükleri genel olarak 657 SK’nun “Ödev ve Sorumluluklar” başlıklı ikinci bölümünde 6-16. Ancak Devlet memurlarının yükümlülükleri bu maddelerle sınırlı değildir. Başka mevzuat hükümlerinden ve yaptıkları görevden kaynaklanan yükümlülükleri de vardır[165].

Böyle bir ceza veya güvenlik tedbiri hükmolunmuşsa infazıve kanunî neticeleri kendiliğinden kalkar. – (1) Bu Kanunun genel hükümleri, özel cezakanunları ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkında da uygulanır. – (1) Ceza Kanununun amacı; kişi hakve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığınıve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir. Kanunda, buamacın gerçekleştirilmesi için ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar,ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir. Burada değinilmesi gereken başka bir husus da Kabahatler Kanununun 20. Buna göre kabahati oluşturan fiilin aynı zamanda suç oluşturması halinde suça ilişkin dava zamanaşımı hükümleri uygulanacaktır. Fıkrasına göre soruştur­ma zamanaşımı süresi, kabahate ilişkin tanımdaki fiilin işlenmesiyle ve­ya neticenin gerçekleşmesiyle işlemeye başlar. Örneğin; Kabahatler Ka­nunu’nda düzenlenen dilencilik ve kumar kabahatlerinde fiilin işlendiğin­den itibaren, sarhoşluk kabahatinin işlenmesi halinde de “sarhoş olarak başkalarının huzur ve sükûnunu bozacak şekilde davranışlarda” bulun­ması yani neticenin gerçekleşmesi ile zamanaşımı süresi başlayacaktır. Kabahatler Kanunu’nda belirtilen soruşturma kavramının, Ceza Mu­hakemesi Kanunu’ndaki soruşturma kavramı ile benzer olmadığını ifade etmek gerekir.